Chế Độ Ăn Cho Bệnh Nhân Cường Giáp – Theo BS. Nguyễn Hữu Tỉnh

Chế độ ăn cho bệnh nhân cường giáp đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng và hỗ trợ điều trị bệnh. Bài viết dưới đây BS. Nguyễn Hữu Tỉnh sẽ chia sẻ nhưng thông tin hữu ích liên quan đến chế độ dinh dưỡng phù hợp, giúp ổn định chức năng tuyến giáp và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh. Mời các bạn cùng đón đọc!

Cường Giáp Là Gì?

Cường giáp, hay còn gọi là Basedow, là tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3) vượt quá nhu cầu của cơ thể. Tình trạng này dẫn đến nhiều rối loạn trong cơ thể, ảnh hưởng đến tim mạch, thần kinh, tiêu hóa và nhiều hệ cơ quan khác. Theo bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của cường giáp, bao gồm rối loạn nhịp tim, loãng xương và cơn bão giáp.

Việc điều trị cường giáp phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

Thuốc kháng giáp: Các thuốc như Methimazole hoặc Propylthiouracil (PTU) giúp ngăn chặn tuyến giáp sản xuất hormone.
I-ốt phóng xạ: Bệnh nhân uống i-ốt phóng xạ, chất này sẽ phá hủy các tế bào tuyến giáp, làm giảm sản xuất hormone.
Phẫu thuật: Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp được chỉ định trong trường hợp bướu cổ lớn, không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác hoặc nghi ngờ ung thư tuyến giáp.
Thuốc chẹn beta: Các thuốc này giúp kiểm soát các triệu chứng như tim đập nhanh, run tay và lo lắng, nhưng không ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone tuyến giáp.

Nếu bạn đang gặp tình trạng cường giáp nhưng chưa biết lựa chọn phương pháp điều trị nào phù hợp, hãy liên hệ ngay với BS. Nguyễn Đức Tỉnh – Hotline: 0976 958 582 để được tư vấn chi tiết và xây dựng phác đồ điều trị an toàn, hiệu quả.

Cường giáp nếu không có pháp đồ điều trị kịp thời sẽ gây ra tình trạng bệnh nguy hiểm

Thực Phẩm Bệnh Nhân Cường Giáp Không Nên Dùng

Bệnh nhân cường giáp cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống để kiểm soát tình trạng sức khỏe hiệu quả. Dưới đây là danh sách các nhóm thực phẩm mà bạn tuyệt đối nên tránh để không làm bệnh thêm nghiêm trọng.

Các thực phẩm giàu I-ốt

Trong chế độ ăn cho bệnh nhân cường giáp bạn nên hạn chế các thực phầm giàu I-ốt. I-ốt là nguyên liệu chính để tuyến giáp sản xuất hormone. Đối với người bị cường giáp, việc tiêu thụ thêm I-ốt sẽ kích thích tuyến giáp hoạt động mạnh hơn, làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Những thực phẩm giàu I-ốt cần tránh bao gồm:

Muối I-ốt và các gia vị chứa I-ốt
Rong biển các loại (kombu, wakame, nori)
Tảo biển và các sản phẩm từ tảo
Thực phẩm bổ sung có chứa I-ốt
Nước tương và các loại xốt chế biến từ hải sản

Các loại hải sản

Hải sản là nguồn I-ốt tự nhiên rất cao, người bệnh cường giáp nên hạn chế tối đa:

Cá biển (cá ngừ, cá thu, cá trích, cá mòi)
Tôm, cua, ghẹ và các loại giáp xác
Sò, hến, nghêu, ốc và các loại nhuyễn thể
Mực, bạch tuộc và các loại động vật biển khác
Các sản phẩm chế biến từ hải sản (surimi, chả cá, xúc xích hải sản)

Cà phê và các thực phẩm có chứa Cafein

Cafein có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp, vốn đã cao ở người bệnh cường giáp, đồng thời làm trầm trọng thêm tình trạng lo âu và mất ngủ:

Cà phê các loại (kể cả cà phê không cafein vẫn chứa một lượng nhỏ)
Trà đen, trà xanh đặc
Chocolate đen và các sản phẩm từ cacao
Nước tăng lực (Red Bull, Monster, Sting…)
Một số loại thuốc có chứa cafein
Trà matcha và các sản phẩm từ matcha

Cà phê và các thực phẩm có chứa Cafein là loại không nên có trong chế độ ăn của bệnh nhân cường giáp

Rượu bia và các sản phẩm chứa cồn

Đồ uống có cồn gây tác động tiêu cực đến chức năng gan, trong khi gan đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa hormone tuyến giáp:

Bia các loại
Rượu vang, rượu mạnh
Cocktail và đồ uống pha chế có cồn
Các món ăn có nấu với rượu
Thực phẩm bổ sung có chứa cồn

Các chất béo chuyển hóa

Chất béo chuyển hóa làm tăng viêm trong cơ thể và gây thêm gánh nặng cho hệ thống miễn dịch đã bị ảnh hưởng bởi cường giáp:

Bánh kem, bánh ngọt công nghiệp
Bánh quy, bánh snack đóng gói
Bơ thực vật (margarine)
Đồ ăn nhanh (hamburger, pizza, gà rán)
Thực phẩm có ghi “hydrogenated oil” hoặc “partially hydrogenated oil” trong thành phần

Các thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều muối I-ốt, phụ gia, chất bảo quản có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến giáp:

Đồ hộp các loại
Thực phẩm đông lạnh chế biến sẵn
Đồ ăn nhanh, đồ ăn mang đi
Xúc xích, thịt nguội, pate
Nước sốt đóng chai, gia vị trộn sẵn
Súp đóng hộp, mì ăn liền
Đồ ăn vặt đóng gói (snack, khoai tây chiên)

Bệnh nhân cường giáp không được ăn các thực phẩm chế biến sẵn

Xem thêm:

Mỡ động vật, các thực phẩm chiên xào, sử dụng dầu chiên nhiều lần

Chất béo bão hòa và dầu đã qua nhiều lần chiên rán có thể gây viêm mạn tính và tổn thương oxy hóa, làm trầm trọng thêm tình trạng cường giáp:

Mỡ lợn, mỡ bò, mỡ gà
Thịt có nhiều mỡ, da động vật
Thực phẩm chiên ngập dầu
Các món xào với nhiều dầu mỡ
Dầu đã qua nhiều lần chiên rán
Thực phẩm chiên giòn, rán vàng
Đồ ăn vặt chiên xù (khoai tây chiên, snack chiên)

Thực Phẩm Bệnh Nhân Cường Giáp Nên Ăn

Chế độ ăn cho bệnh nhân cường giáp cần đảm bảo cân bằng dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình điều trị và cải thiện sức khỏe tổng thể. Dưới đây là các nhóm thực phẩm nên ưu tiên đưa vào thực đơn hàng ngày.

Các loại ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt cung cấp năng lượng bền vững, giàu vitamin B và chất xơ, giúp ổn định đường huyết và hỗ trợ quá trình trao đổi chất:

Gạo lứt – giàu selen, giúp điều hòa chức năng tuyến giáp
Yến mạch nguyên hạt – chứa beta-glucan, giúp ổn định năng lượng
Bánh mì nguyên cám – nguồn cung cấp carbohydrate phức hợp tốt
Quinoa – giàu protein thực vật và không chứa gluten
Lúa mạch nguyên hạt – giàu chất xơ hòa tan
Hạt kê – nguồn cung cấp protein, sắt và magiê
Bột yến mạch không đường – lựa chọn tốt cho bữa sáng
Ngũ cốc nguyên hạt ăn sáng không đường

Các loại ngũ cốc nguyên hạt là thực phẩm nên bổ sung vào chế độ ăn cho bệnh nhân cường giáp

Các loại rau quả giàu chất chống oxy hóa

Người bệnh cường giáp cần nhiều chất chống oxy hóa để đối phó với stress oxy hóa cao do tình trạng trao đổi chất tăng:

Dâu tây, việt quất, mâm xôi – giàu anthocyanin và vitamin C
Kiwi – chứa lượng vitamin C cao gấp đôi cam
Trái cây họ cam quýt (cam, bưởi, quýt) – giàu flavonoid và vitamin C
Cà chua – chứa lycopene, chất chống oxy hóa mạnh
Ớt chuông các màu – nguồn vitamin C và carotenoid dồi dào
Bí đỏ – giàu beta-carotene và các dưỡng chất chống viêm
Lựu – chứa polyphenol có đặc tính chống oxy hóa cao
Rau chân vịt, cải xoăn – chứa lutein, zeaxanthin và các hợp chất bảo vệ
Quả bơ – cung cấp chất béo lành mạnh và vitamin E
Táo – chứa quercetin, chất chống oxy hóa và chống viêm

Rau họ cải

Rau họ cải có khả năng hỗ trợ chức năng gan và đào thải độc tố, đặc biệt quan trọng cho bệnh nhân cường giáp:

Bông cải xanh (broccoli) – chứa sulforaphane, hợp chất chống oxy hóa mạnh
Bắp cải trắng và tím – giàu vitamin K, C và chất xơ
Súp lơ trắng – cung cấp vitamin C và các hợp chất chống viêm
Cải Brussels (bắp cải tí hon) – chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu
Cải xoăn (kale) – siêu thực phẩm giàu vitamin A, K và chất chống oxy hóa
Cải thìa, cải ngọt – dễ tiêu hóa và giàu canxi
Cải ngồng – nguồn vitamin C và canxi tốt
Củ cải trắng – giúp giải nhiệt và hỗ trợ tiêu hóa

Thực phẩm giàu omega 3, 6

Các acid béo thiết yếu giúp giảm viêm, hỗ trợ hệ thần kinh và cân bằng hormone:

Cá nước ngọt (cá chép, cá rô, cá trắm) – ít i-ốt hơn cá biển
Hạt óc chó – nguồn omega-3 thực vật tuyệt vời
Hạt lanh, hạt chia – chứa ALA, một loại omega-3 thực vật
Dầu oliu nguyên chất – giàu omega-9 và polyphenol
Quả bơ – cung cấp chất béo không bão hòa đơn
Hạt hướng dương, hạt bí ngô – nguồn omega-6 tốt
Các loại nấm (nấm hương, nấm đông cô) – chứa acid béo có lợi
Dầu mè nguyên chất – giàu chất béo không bão hòa và vitamin E
Hạnh nhân – cung cấp vitamin E và chất béo lành mạnh

Thực phẩm giàu omega 3, 6 là loại thực phần nên bổ sung hàng ngày

Các thực phẩm giàu kẽm

Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa chức năng tuyến giáp và hỗ trợ hệ miễn dịch:

Hạt óc chó, hạnh nhân – nguồn kẽm thực vật tốt
Hạt bí ngô – chứa hàm lượng kẽm cao
Thịt heo nạc – giàu kẽm và protein chất lượng cao
Thịt gà ta – nguồn kẽm tốt, nên ăn phần thịt không da
Lòng đỏ trứng – chứa kẽm và nhiều dưỡng chất khác
Khoai lang – cung cấp kẽm và beta-carotene
Các loại đậu (đậu xanh, đậu đen, đậu lăng) – nguồn kẽm thực vật
Ngũ cốc nguyên hạt – chứa lượng kẽm vừa phải
Hạt điều – nguồn kẽm và magnesium tốt

Các sản phẩm giàu Ca và vitamin D

Bệnh cường giáp có thể gây loãng xương, vì vậy cần bổ sung đủ canxi và vitamin D:

Sữa tươi không đường – nguồn canxi dễ hấp thu
Sữa chua không đường – cung cấp canxi và probiotics tốt cho tiêu hóa
Phô mai ít béo – giàu canxi, nên tiêu thụ với lượng vừa phải
Rau dền – chứa lượng canxi cao hơn nhiều rau khác
Lá lốt – nguồn canxi tự nhiên tốt
Cua đồng – cung cấp canxi và protein ít béo
Các loại ốc nước ngọt – giàu canxi và ít i-ốt hơn hải sản
Tép gạo, tép khô – nguồn canxi tốt
Tôm đồng – ít i-ốt hơn tôm biển
Trai, sò nước ngọt – nguồn canxi tốt
Đậu phụ làm từ canxi sulfate – cung cấp canxi cho người ăn chay

Protein lành mạnh

Người bệnh cường giáp cần đủ protein để duy trì khối cơ và phục hồi cơ thể:

Thịt nạc (thịt bò, thịt lợn, thịt gà) – bỏ da và mỡ
Trứng – nguồn protein hoàn chỉnh, giàu vitamin và khoáng chất
Sữa và các sản phẩm từ sữa ít béo – sữa tươi, sữa chua, phô mai cottage
Các loại đậu đỗ – đậu đen, đậu đỏ, đậu lăng, đậu Hà Lan
Đậu phụ và tempeh – protein thực vật tốt cho người ăn chay
Cá nước ngọt – nguồn protein ít béo
Các loại hạt – hạnh nhân, hạt điều, hạt bí ngô
Quinoa – ngũ cốc chứa tất cả các amino acid thiết yếu
Nấm các loại – protein thực vật chất lượng cao

Các protein lành mạnh là thực phẩm không thể thiếu

6. Lên Kế Hoạch Bữa Ăn Cho Người Bệnh Cường Giáp

6.1 Gợi Ý Thực Đơn Hàng Ngày

Dưới đây là một số gợi ý thực đơn hàng ngày để bạn xây dựng một chế độ ăn cho bệnh nhân cường giáp lành mạnh và an toàn:

Bữa sáng:

Bánh mì nguyên cám + trứng luộc + ly sữa không đường
Cháo yến mạch + hạnh nhân + dâu tây
Cơm gạo lứt + cá hồi áp chảo + rau bắp cải luộc

Bữa trưa:

Cơm gạo lứt + ức gà nướng + bông cải xanh xào tỏi
Canh rau dền + đậu hũ sốt cà chua + cơm lứt
Cá hấp + rau xào thập cẩm + cơm gạo lứt

Bữa tối:

Salad rau xanh + thịt bò áp chảo + súp lơ luộc
Cháo cá hồi + rau cải xanh
Cơm gạo lứt + đậu hũ non hấp + canh bí đỏ

Bữa phụ (giữa các bữa ăn):

Sữa chua không đường
Hạt óc chó, hạnh nhân
Trái cây: việt quất, kiwi, cam, chuối

6.2 Lưu Ý Khi Xây Dựng Thực Đơn

Khi kết hợp các thực phẩm trên và chế độ ăn cho bệnh nhân cường giáp, bạn cần lưu ý một số điều sau:

Chia nhỏ bữa ăn trong ngày (5-6 bữa nhỏ thay vì 3 bữa lớn)
Đảm bảo cân đối các nhóm chất dinh dưỡng
Hạn chế chế biến quá kỹ làm mất dưỡng chất
Tập trung vào thực phẩm tươi, nguyên chất
Uống đủ nước (2-3 lít/ngày) để hỗ trợ quá trình trao đổi chất
Kết hợp với thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ

Một chế độ ăn phù hợp kết hợp với điều trị y khoa sẽ giúp cải thiện đáng kể triệu chứng cường giáp và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn đang gặp các vấn đề về tuyến giáp hoặc muốn được tư vấn về chế độ ăn uống phù hợp cho bệnh nhân cường giáp, hãy liên hệ với chúng tôi BS. Nguyễn Đức Tỉnh. Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm của chúng tôi, đứng đầu là Bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh, luôn sẵn sàng lắng nghe và hỗ trợ bạn.

Phòng khám Bác sĩ Nguyễn Hữu Tỉnh cung cấp các dịch vụ chẩn đoán và điều trị toàn diện các bệnh lý tuyến giáp, bao gồm:

Khám và tư vấn bệnh lý tuyến giáp
Siêu âm tuyến giáp
Xét nghiệm hormone tuyến giáp
Điều trị nội khoa bệnh cường giáp, suy giáp, viêm tuyến giáp
Điều trị đốt RFA tuyến giáp.

Thông tin liên hệ:

TP. HCM: Bệnh viện Quân đội 175 – 786 Nguyễn Kiệm, Phường 3, Gò Vấp.
Hà Nội: Bệnh viện Hồng Phát – 219 Lê Duẩn, Nguyễn Du, Hai Bà Trưng.
Email: [email protected]
Hotline/Zalo: 0976 958 582
Trang web: nguyenductinh.com

Bài viết trên đã tổng hợp những thực phẩm nên và không nên ăn trong chế độ ăn cho bệnh nhân cường giáp. Nếu bạn còn băn khoăn về cách duy trì chế độ ăn uống hoặc phương pháp điều trị phù hợp, hãy liên hệ ngay với Bác sĩ Nguyễn Hữu Tỉnh qua Hotline: 0976 958 582 để được tư vấn chi tiết và đặt lịch khám.

Xem thêm