Chọc Dịch Màng Bụng: Quy Trình, Chỉ Định & Biến Chứng

Chọc Dịch Màng Bụng là thủ thuật y tế quan trọng, được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa tại NGUYENDUCTINH.COM, nhằm chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến ổ bụng, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Phương pháp này, cùng với các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại, đem lại hiệu quả cao trong điều trị bệnh, đồng thời giảm thiểu rủi ro và biến chứng, cần thực hiện ở cơ sở y tế uy tín. Chẩn đoán tràn dịch, dẫn lưu dịch ổ bụng, xét nghiệm tế bào học dịch màng bụng là những khía cạnh quan trọng liên quan đến thủ thuật này.

1. Chọc Dịch Màng Bụng Là Gì?

Chọc dịch màng bụng (paracentesis) là một thủ thuật y tế xâm lấn tối thiểu, trong đó một cây kim hoặc ống thông được đưa vào khoang phúc mạc (khoang bụng) để hút dịch ra ngoài. Thủ thuật này được thực hiện để chẩn đoán nguyên nhân gây tràn dịch màng bụng, giảm triệu chứng do tích tụ dịch hoặc điều trị một số bệnh lý nhất định và vô cùng an toàn, không gây nguy hiểm đến tính mạng

2. Mục Đích Của Chọc Dịch Màng Bụng

Thủ thuật chọc dịch màng bụng được thực hiện với nhiều mục đích khác nhau, bao gồm:

2.1. Chẩn Đoán:

• Tìm nguyên nhân gây tràn dịch màng bụng: Phân tích dịch màng bụng có thể giúp xác định nguyên nhân gây tràn dịch, chẳng hạn như xơ gan, suy tim, ung thư, nhiễm trùng hoặc các bệnh lý khác.
• Phát hiện nhiễm trùng: Xét nghiệm dịch màng bụng có thể giúp phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn hoặc các tác nhân gây bệnh khác, từ đó chẩn đoán viêm phúc mạc nhiễm khuẩn tiên phát (SBP) hoặc các nhiễm trùng khác trong ổ bụng.
• Tìm kiếm tế bào ung thư: Phân tích tế bào học của dịch màng bụng có thể giúp phát hiện tế bào ung thư, đặc biệt trong trường hợp ung thư di căn đến phúc mạc.

2.2. Điều Trị:

• Giảm triệu chứng: Chọc dịch màng bụng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu do tràn dịch màng bụng gây ra, chẳng hạn như khó thở, đau bụng, đầy bụng và khó tiêu.
• Cải thiện chức năng hô hấp: Ở những bệnh nhân có tràn dịch màng bụng lượng lớn, việc loại bỏ dịch có thể giúp cải thiện chức năng hô hấp bằng cách giảm áp lực lên cơ hoành.
• Chuẩn bị cho phẫu thuật hoặc các thủ thuật khác: Trong một số trường hợp, chọc dịch màng bụng có thể được thực hiện để chuẩn bị cho phẫu thuật hoặc các thủ thuật khác trong ổ bụng.

Phân tích dịch màng bụng có thể giúp xác định nguyên nhân gây tràn dịch

3. Chỉ Định và Chống Chỉ Định Của Chọc Dịch Màng Bụng

3.1. Chỉ Định:

Chọc dịch màng bụng được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Tràn dịch màng bụng mới xuất hiện: Để xác định nguyên nhân gây tràn dịch và loại trừ các bệnh lý nguy hiểm.
• Tràn dịch màng bụng tái phát: Để theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị, cũng như phát hiện các biến chứng tiềm ẩn.
• Nghi ngờ viêm phúc mạc nhiễm khuẩn tiên phát (SBP): Ở những bệnh nhân có các triệu chứng như sốt, đau bụng và thay đổi tri giác.
• Tràn dịch màng bụng lượng lớn gây khó thở hoặc khó chịu: Để giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Nghi ngờ ung thư di căn đến phúc mạc: Để tìm kiếm tế bào ung thư trong dịch màng bụng.

3.2. Chống Chỉ Định:

Chọc dịch màng bụng có một số chống chỉ định tương đối và tuyệt đối, bao gồm:

• Rối loạn đông máu nặng: Nguy cơ chảy máu sau thủ thuật tăng cao ở những bệnh nhân có rối loạn đông máu.
• Giảm tiểu cầu nặng: Số lượng tiểu cầu thấp làm tăng nguy cơ chảy máu.
• Nhiễm trùng da hoặc mô mềm tại vị trí chọc: Nguy cơ nhiễm trùng lan rộng vào ổ bụng.
• Tắc ruột: Chọc dịch màng bụng có thể gây thủng ruột hoặc làm nặng thêm tình trạng tắc nghẽn.
• Phụ nữ mang thai: Chọc dịch màng bụng có thể gây nguy hiểm cho thai nhi.
• Bàng quang căng đầy: Cần đặt thông tiểu trước khi thực hiện thủ thuật để tránh tổn thương bàng quang.
• Vết mổ cũ hoặc thoát vị thành bụng: Cần thận trọng khi lựa chọn vị trí chọc để tránh tổn thương các cấu trúc bên dưới.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp khẩn cấp, chọc dịch màng bụng có thể được thực hiện ngay cả khi có chống chỉ định tương đối, nếu lợi ích vượt trội hơn nguy cơ.

4. Chuẩn Bị Trước Khi Chọc Dịch Màng Bụng

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả của thủ thuật, bệnh nhân cần được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi chọc dịch màng bụng. Quy trình chuẩn bị bao gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ khám tổng quát và đánh giá tình trạng bệnh lý của bệnh nhân, bao gồm tiền sử bệnh, các triệu chứng hiện tại và các xét nghiệm đã thực hiện.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp đánh giá chức năng đông máu, số lượng tiểu cầu, chức năng gan thận và các thông số khác.
• Siêu âm ổ bụng: Siêu âm giúp xác định vị trí và lượng dịch trong ổ bụng, cũng như loại trừ các bất thường khác.
• Nhịn ăn uống: Bệnh nhân thường được yêu cầu nhịn ăn uống trong vòng 6-8 giờ trước khi làm thủ thuật để giảm nguy cơ nôn ói và hít sặc.
• Đi tiểu: Bệnh nhân cần đi tiểu trước khi làm thủ thuật để làm trống bàng quang và giảm nguy cơ tổn thương bàng quang.
• Giải thích quy trình: Bác sĩ sẽ giải thích chi tiết về quy trình chọc dịch màng bụng, các rủi ro và biến chứng có thể xảy ra, cũng như các biện pháp phòng ngừa.
• Ký giấy cam kết: Bệnh nhân cần ký giấy cam kết đồng ý thực hiện thủ thuật sau khi đã hiểu rõ các thông tin liên quan.

Tại NGUYENDUCTINH.COM, chúng tôi luôn tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình chuẩn bị trước thủ thuật để đảm bảo an toàn tối đa cho bệnh nhân.

Cần khám và xét nghiệm lâm sàng trước khi chọc dịch màng bụng 

Xem thêm:

• Siêu Âm Tuyến Giáp Ở Đâu? Địa Chỉ Uy Tín, Giá Tốt
• Hình Ảnh Siêu Âm Tuyến Giáp Bình Thường: Giải Mã Chi Tiết

5. Quy Trình Chọc Dịch Màng Bụng 

Quy trình chọc dịch màng bụng được thực hiện theo các bước sau:

Quy trình chọc dịch màng bụng được thực hiện theo quy trình bài bản

6. Các Loại Dịch Màng Bụng Và Ý Nghĩa Của Chúng

Dịch màng bụng có thể được phân loại thành hai loại chính: dịch thấm và dịch tiết.

6.1. Dịch Thấm:

Dịch thấm là loại dịch có hàm lượng protein thấp (thường dưới 2.5 g/dL) và số lượng tế bào thấp. Dịch thấm thường gặp trong các trường hợp sau:

• Xơ gan: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tràn dịch màng bụng dịch thấm.
• Suy tim: Suy tim sung huyết có thể gây tăng áp lực tĩnh mạch cửa và dẫn đến tràn dịch màng bụng.
• Hội chứng thận hư: Mất protein qua nước tiểu trong hội chứng thận hư có thể làm giảm áp lực keo trong máu và gây tràn dịch.

6.2. Dịch Tiết:

Dịch tiết là loại dịch có hàm lượng protein cao (thường trên 2.5 g/dL) và số lượng tế bào cao. Dịch tiết thường gặp trong các trường hợp sau:

• Nhiễm trùng: Viêm phúc mạc do vi khuẩn, lao hoặc nấm có thể gây tràn dịch màng bụng dịch tiết.
• Ung thư: Ung thư di căn đến phúc mạc hoặc ung thư biểu mô tế bào gan có thể gây tràn dịch màng bụng dịch tiết.
• Viêm tụy: Viêm tụy cấp hoặc mạn tính có thể gây tràn dịch màng bụng dịch tiết do rò rỉ enzyme tụy vào ổ bụng.
• Bệnh lý tự miễn: Một số bệnh lý tự miễn như lupus ban đỏ hệ thống (SLE) hoặc viêm khớp dạng thấp có thể gây tràn dịch màng bụng dịch tiết.

Việc phân loại dịch màng bụng là dịch thấm hay dịch tiết là bước đầu tiên quan trọng trong việc chẩn đoán nguyên nhân gây tràn dịch.

7. Biến Chứng Có Thể Xảy Ra Khi Chọc Dịch Màng Bụng

Mặc dù chọc dịch màng bụng là một thủ thuật an toàn, nhưng vẫn có một số biến chứng có thể xảy ra, bao gồm:

• Chảy máu: Chảy máu tại vị trí chọc là biến chứng thường gặp nhất, nhưng thường tự khỏi. Trong một số trường hợp hiếm hoi, chảy máu có thể nghiêm trọng và cần truyền máu hoặc can thiệp phẫu thuật.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng tại vị trí chọc hoặc viêm phúc mạc là biến chứng nguy hiểm, nhưng hiếm gặp nếu tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình vô khuẩn.
• Thủng tạng rỗng: Thủng ruột hoặc các tạng khác trong ổ bụng là biến chứng rất hiếm gặp, nhưng có thể xảy ra nếu kim chọc vào tạng.
• Rò rỉ dịch màng bụng: Rò rỉ dịch màng bụng qua vết chọc có thể xảy ra, đặc biệt ở những bệnh nhân có tràn dịch màng bụng lượng lớn.
• Hạ huyết áp: Hạ huyết áp có thể xảy ra do giảm thể tích tuần hoàn sau khi hút dịch màng bụng lượng lớn.
• Đau: Đau tại vị trí chọc là triệu chứng thường gặp, nhưng thường nhẹ và có thể kiểm soát bằng thuốc giảm đau.

Tại NGUYENDUCTINH.COM, chúng tôi luôn thực hiện các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu nguy cơ biến chứng và xử trí kịp thời nếu có biến chứng xảy ra.

Chảy máu tại vị trí chọc là biến chứng thường gặp nhất nhưng ko nguy hiểm

8. Chăm Sóc Sau Khi Chọc Dịch Màng Bụng

Sau khi chọc dịch màng bụng, bệnh nhân cần được theo dõi và chăm sóc cẩn thận để phát hiện sớm các biến chứng và đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi. Các biện pháp chăm sóc sau thủ thuật bao gồm:

• Theo dõi mạch, huyết áp, nhịp thở: Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn để phát hiện sớm các biến chứng như chảy máu hoặc hạ huyết áp.
• Theo dõi tình trạng vết chọc: Kiểm tra vết chọc để phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, nóng, đỏ, đau hoặc chảy mủ.
• Nghỉ ngơi: Bệnh nhân nên nghỉ ngơi tại giường trong vài giờ sau khi làm thủ thuật.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp bù lại lượng dịch đã mất và ngăn ngừa hạ huyết áp.
• Sử dụng thuốc giảm đau: Nếu có đau tại vị trí chọc, bệnh nhân có thể sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
• Tái khám: Bệnh nhân cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để đánh giá kết quả điều trị và phát hiện các biến chứng muộn.

Đội ngũ điều dưỡng tại NGUYENDUCTINH.COM luôn tận tâm chăm sóc và hướng dẫn bệnh nhân sau khi chọc dịch màng bụng, giúp bệnh nhân yên tâm và nhanh chóng hồi phục sức khỏe.

9. Chọc Dịch Màng Bụng Bao Nhiêu Tiền?

Chi phí chọc dịch màng bụng thường dao động như sau:

Chi phí chọc dịch màng bụng có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ sở y tế, trang thiết bị sử dụng, đội ngũ bác sĩ và các xét nghiệm đi kèm. Để biết thông tin chi tiết về chi phí chọc dịch màng bụng tại nguyenductinh.com, quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn và báo giá cụ thể. Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ chất lượng cao với chi phí hợp lý, minh bạch.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác về chọc dịch màng bụng, đừng ngần ngại liên hệ với Bác sĩ Nguyễn Đức TỈnh để được tư vấn và giải đáp.

Để được tư vấn cụ thể và đặt lịch hẹn khám, quý khách vui lòng liên hệ:

• TP. HCM: Bệnh viện Quân đội 175 – 786 Nguyễn Kiệm, Phường 3, Gò Vấp.
• Hà Nội: Bệnh viện Hồng Phát – 219 Lê Duẩn, Nguyễn Du, Hai Bà Trưng.
• Email: [email protected]
• Hotline/Zalo: 0976 958 582

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn nhưng thông tin chi tiết và đầy đủ nhất về kỹ thuật chọc dịch màng bụng. Nếu có bất cứ thắc mắc nào bạn có thể liên hệ ngay với bac sĩ Nguyễn Đức Tỉnh qua Hotline: 0976 958 582 để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất