Quy Trình Chọc Dịch Màng Bụng: Hướng Dẫn Chi Tiết Từ A Đến Z

Chọc dịch màng bụng là một thủ thuật y tế quan trọng, và NGUYENDUCTINH.COM cung cấp dịch vụ này với quy trình an toàn và hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về Quy Trình Chọc Dịch Màng Bụng, từ chuẩn bị đến theo dõi sau thủ thuật, giúp bạn hiểu rõ hơn về dịch vụ này. Tìm hiểu về phương pháp điều trị, can thiệp ngoại khoa và chăm sóc y tế tại nguyenductinh.com.

1.Mục Đích Của Quy Trình Chọc Dịch Màng Bụng

Quy trình chọc dịch màng bụng được thực hiện với hai mục đích chính: chẩn đoán và điều trị.

Chẩn Đoán

• Xác định nguyên nhân gây cổ trướng: Dịch hút ra được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích, giúp xác định nguyên nhân gây cổ trướng, ví dụ như xơ gan, ung thư, nhiễm trùng, suy tim, hoặc bệnh thận.
• Phát hiện nhiễm trùng: Nếu nghi ngờ viêm phúc mạc nhiễm khuẩn tiên phát (spontaneous bacterial peritonitis – SBP), chọc dịch màng bụng là cần thiết để lấy dịch xét nghiệm và chẩn đoán.
• Tìm tế bào ung thư: Trong trường hợp nghi ngờ ung thư di căn phúc mạc, dịch màng bụng có thể được xét nghiệm để tìm tế bào ác tính.
• Đánh giá chảy máu trong ổ bụng: Sau chấn thương bụng, chọc dịch màng bụng có thể giúp phát hiện máu trong ổ bụng.

Điều Trị

• Giảm triệu chứng: Khi lượng dịch cổ trướng quá nhiều gây khó thở, đau bụng, hoặc khó chịu, chọc dịch màng bụng giúp giảm áp lực trong ổ bụng, cải thiện triệu chứng cho bệnh nhân.
• Cải thiện chất lượng cuộc sống: Chọc dịch màng bụng định kỳ có thể giúp kiểm soát cổ trướng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân mắc các bệnh lý mạn tính gây cổ trướng tái phát.

2. Các Trường Hợp Cần Thực Hiện Chọc Dịch Màng Bụng

Quy trình chọc dịch màng bụng thường được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Cổ trướng mới xuất hiện: Để xác định nguyên nhân gây cổ trướng.
• Cổ trướng lượng nhiều gây khó chịu: Để giảm triệu chứng cho bệnh nhân.
• Nghi ngờ viêm phúc mạc nhiễm khuẩn tiên phát (SBP): Ở bệnh nhân xơ gan có cổ trướng, nếu có các triệu chứng như sốt, đau bụng, hoặc thay đổi tri giác, cần chọc dịch màng bụng để loại trừ SBP.
• Nghi ngờ ung thư di căn phúc mạc: Khi có các dấu hiệu gợi ý ung thư, như cổ trướng tái phát nhanh, sụt cân, hoặc đau bụng.
• Chấn thương bụng: Để phát hiện chảy máu trong ổ bụng

Xem thêm: Chống Chỉ Định Chọc Dịch Màng Bụng: Hướng Dẫn Chi Tiết

Chỉ định thực hiện quy trình chọc dịch màng bụng 

3. Quy Trình Chọc Dịch Màng Bụng

Quy trình chọc dịch màng bụng được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, với trang thiết bị hiện đại, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho bệnh nhân.

Bước 1: Chuẩn Bị

• Đánh giá bệnh nhân: Bác sĩ sẽ khám và đánh giá tình trạng bệnh nhân, xem xét tiền sử bệnh, các thuốc đang sử dụng, và các yếu tố nguy cơ.
• Giải thích quy trình: Bác sĩ sẽ giải thích chi tiết về quy trình chọc dịch màng bụng, bao gồm mục đích, các bước thực hiện, và các nguy cơ có thể xảy ra. Bệnh nhân sẽ được yêu cầu ký giấy cam kết đồng ý thực hiện thủ thuật.
• Xét nghiệm: Bệnh nhân có thể được yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm máu để đánh giá chức năng đông máu và các yếu tố khác.
• Hướng dẫn: Bệnh nhân được hướng dẫn đi tiểu trước khi thực hiện thủ thuật để làm trống bàng quang.

Bước 2: Thực Hiện Thủ Thuật

• Vị trí: Bệnh nhân thường được yêu cầu nằm ngửa trên giường, đầu cao hơn chân một chút. Vị trí chọc thường là ở vùng hố chậu trái hoặc phải, cách đường giữa khoảng 2-5 cm. Vùng da chọc sẽ được cạo lông (nếu cần) và sát trùng kỹ lưỡng bằng dung dịch sát khuẩn.
• Gây tê: Bác sĩ sẽ tiêm thuốc tê tại chỗ để giảm đau cho bệnh nhân trong quá trình thực hiện thủ thuật.
• Chọc kim: Bác sĩ sẽ dùng một kim chuyên dụng hoặc ống thông (catheter) chọc qua thành bụng vào khoang phúc mạc.
• Hút dịch: Dịch màng bụng sẽ được hút ra ngoài bằng bơm tiêm hoặc hệ thống hút chân không. Lượng dịch hút ra tùy thuộc vào mục đích của thủ thuật (chẩn đoán hoặc điều trị) và tình trạng của bệnh nhân. Thông thường, để chẩn đoán, chỉ cần hút khoảng 50-100 ml dịch. Để điều trị, có thể hút từ vài lít đến hàng chục lít dịch, tùy thuộc vào lượng dịch cổ trướng.
• Gửi mẫu xét nghiệm: Một phần dịch hút ra sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích tế bào, vi khuẩn, protein, và các chất khác.
• Băng ép: Sau khi hút dịch xong, kim hoặc ống thông sẽ được rút ra, và vị trí chọc sẽ được băng ép để cầm máu.

Bước 3: Theo Dõi Sau Thủ Thuật

• Theo dõi tại chỗ: Bệnh nhân sẽ được theo dõi tại chỗ trong khoảng vài giờ sau thủ thuật để phát hiện sớm các biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng, hoặc thủng tạng.
• Đánh giá triệu chứng: Bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng của bệnh nhân, như đau bụng, khó thở, và tình trạng toàn thân.
• Hướng dẫn chăm sóc: Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn về cách chăm sóc vết chọc tại nhà, bao gồm giữ vệ sinh, thay băng, và theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng.
• Tái khám: Bệnh nhân sẽ được hẹn tái khám để đánh giá kết quả xét nghiệm dịch màng bụng và điều chỉnh kế hoạch điều trị (nếu cần).

Quy trình chọc dịch màng bụng

4. Các Biến Chứng Có Thể Xảy Ra Khi Chọc Dịch Màng Bụng

Mặc dù hiếm gặp, nhưng chọc dịch màng bụng có thể gây ra một số biến chứng, bao gồm:

• Chảy máu: Chảy máu tại vị trí chọc hoặc chảy máu trong ổ bụng.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng da, mô mềm, hoặc viêm phúc mạc.
• Thủng tạng: Tổn thương ruột, bàng quang, hoặc các cơ quan khác trong ổ bụng.
• Rò dịch: Rò dịch màng bụng ra ngoài qua vị trí chọc.
• Hạ huyết áp: Do giảm thể tích tuần hoàn sau khi hút dịch.
• Tràn khí màng phổi: Hiếm gặp, nhưng có thể xảy ra nếu chọc kim quá sâu.
• Đau: Đau tại vị trí chọc.

Lưu ý: Nếu bệnh nhân có bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi chọc dịch màng bụng, như đau bụng dữ dội, sốt, ớn lạnh, hoặc chảy máu nhiều tại vị trí chọc, cần liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

5. Thời Gian Thực Hiện Quy Trình Chọc Dịch Màng Bụng Mất Bao Lâu?

Thời gian thực hiện chọc dịch màng bụng thường khoảng 30-60 phút, bao gồm thời gian chuẩn bị, thực hiện thủ thuật, và theo dõi sau thủ thuật. Thời gian có thể kéo dài hơn nếu cần hút một lượng lớn dịch hoặc nếu có các biến chứng xảy ra.

6. Chăm Sóc Sau Quy Trình Chọc Dịch Màng Bụng

Sau khi chọc dịch màng bụng, bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn sau để đảm bảo vết chọc mau lành và phòng ngừa biến chứng:

• Giữ vệ sinh vết chọc: Rửa tay sạch trước khi chạm vào vết chọc. Thay băng hàng ngày hoặc khi băng bị ướt hoặc bẩn.
• Theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng: Nếu có các dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, nóng, đỏ, đau, hoặc chảy mủ tại vị trí chọc, cần liên hệ ngay với bác sĩ.
• Tránh vận động mạnh: Tránh các hoạt động gắng sức hoặc nâng vật nặng trong vài ngày sau thủ thuật.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước để bù lại lượng dịch đã mất.
• Tái khám theo lịch hẹn: Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để đánh giá kết quả xét nghiệm dịch màng bụng và điều chỉnh kế hoạch điều trị (nếu cần).

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về quy trình chọc dịch màng bụng. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ với Bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh để được tư vấn và đặt lịch hẹn. Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ chất lượng cao, an toàn, và hiệu quả cho bệnh nhân.

Thông tin liên hệ:

• TP. HCM: Bệnh viện Quân đội 175 – 786 Nguyễn Kiệm, Phường 3, Gò Vấp.
• Email: [email protected]
• Hotline/Zalo: 0976 958 582