Siêu âm đo độ mờ da gáy có ý nghĩa như thế nào

Nội dung chính

Siêu âm đo độ mờ da gáy là một xét nghiệm quan trọng trong tam cá nguyệt đầu tiên, giúp đánh giá nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh, đặc biệt là hội chứng Down ở thai nhi. Bằng cách đo độ dày của lớp dịch dưới da vùng gáy thai nhi qua siêu âm, bác sĩ có thể phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường về nhiễm sắc thể. Kết quả siêu âm này không phải là chẩn đoán cuối cùng, nhưng nếu độ mờ da gáy vượt ngưỡng bình thường, mẹ bầu có thể được chỉ định thêm các xét nghiệm chuyên sâu như NIPT hoặc chọc ối để có kết quả chính xác hơn. Thực hiện siêu âm đúng thời điểm (từ tuần 11 đến tuần 14 của thai kỳ) và tại cơ sở y tế uy tín giúp đảm bảo tính chính xác và an toàn cho cả mẹ và bé.

Siêu âm đo độ mờ da gáy là gì?

Độ mờ da gáy là một đặc điểm hình thể trên siêu âm do  sự tích tụ dịch  dưới lớp da phía sau cổ thai nhi trong tam cá nguyệt 1 của thai kỳ. Thuật ngữ “translucency” ở đây, dù  có hay không có vách và có thể chỉ khu trú ở vùng cổ hay bao phủ toàn bộ cơ thể. Siêu âm độ mờ da gáy là kỹ thuật siêu âm được thực hiện ở tuần thứ 11- 13 tuần 6 ngày của thai nhi nhằm đo bề dày lớp da gáy phía sau cổ của thai nhi.

Siêu âm độ mờ da gáy để làm gì?

Chắc hẳn câu hỏi “siêu âm độ mờ da gáy làm gì”  hay “tại sao phải làm siêu âm độ mờ da gáy” là câu hỏi được hầu hết các sản phụ thắc mắc khi mang thai, ngày xưa khi không có máy siêu âm không ai làm siêu âm độ mờ da gáy cũng có sao đâu. Thực vậy siêu âm độ mờ da gáy có tác dụng giúp tầm soát phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh của thai nhi như các đột biến bất thường nhiễm sắc thể, các bất thường hình thái lớn của thai nhi, bạn có biết khi kết hợp siêu âm đo độ mờ da gáy và xét nghiệm máu gọi là xét nghiệm double test có khả năng phát hiện dị tật bẩm sinh thai nhi lên tới xấp xỉ 90%. Do đó mục đích của siêu âm độ mờ da gáy là tầm soát dị tật, giúp phát hiện và xử lý sớm khi có bất thường xẩy ra.

Không siêu âm độ mờ da gáy có sao không??

Đây cũng là câu hỏi nhiều người đặt ra, thực ra không siêu âm đo độ mờ da gáy thì cũng không ảnh hưởng gì tới thai nhi cả, vấn đề chỉ là bạn không biết được tình trạng cụa thể của em bé ra sao thôi. Do đó nếu có điều kiện và thời gian, tốt hơn hết là bạn nên tiến hành siêu âm độ mờ da gáy nhé các bạn.

Khi siêu âm độ mờ da gáy có cần nhịn tiểu hay nhin ăn hay không?

Câu trả lời là không cần nhé các bạn, khi siêu âm độ mờ da gáy tốt nhất bạn nên đi tiểu hoàn toàn để làm cho bàng quang hết nước tiểu, khi đó túi thai sẽ nằm ở sát gần thành bụng hơn do đó có thể tiếp cận túi thai một cách dễ dàng. Đồng thời khi đi tiểu cũng làm cho sản phụ thấy thoải mái hơn thì thực hiện kỹ thuật siêu âm. Khi đi siêu âm tốt nhất các mẹ bầu nên ăn uống đủ chất dinh dưỡng, tránh tình trạng nhịn đói, khi phải ngồi chờ lâu dễ dẫn tới tình trạng tụt đường huyết sẽ không tốt cho sức khỏe của bà mẹ và em bé.

Siêu âm độ mờ da gáy hết bao nhiêu tiền?

Siêu âm độ mờ da gáy giá bao nhiêu luôn là câu hỏi thắc mắc của mọi người vì liên quan trực tiếp tới túi tiền của mọi người phải không nào, tuy nhiên bạn cũng không phải quá lo lắng vì giá thành của dịch vụ siêu âm không quá cao, hầu hết mọi người đều có thể chi trả được, giá siêu âm độ mờ da gáy tùy vào giá của các bệnh viên, phòng khám khác nhau, bình thường dao động từ 200-300k thôi nhé.

Các câu hỏi thường gặp về các mốc thời gian siêu âm:

Để trả lời cho các câu hỏi trên các bạn nên căn cứ vào số tuần tuổi của thai nhi. nếu siêu âm quá sớm thì sẽ không phát hiện được bất thường, còn nếu siêu âm quá mộn thì kết quả sẽ không chính xác, ảnh hưởng tới kết quả chẩn đoán trên siêu âm. Theo khuyến cáo của hiệp hội siêu âm thai nhi thế giới, mốc thời gian nên thực hiện siêu âm độ mờ da gáy là từ 11 tuần tới 13 tuần 6 ngày nhé các bạn, ngoài mốc thời gian trên thì không nên thực hiện siêu âm đo độ mờ da gáy.

Tuổi thai tốt nhất để đo độ mờ da gáy thai nhi là từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày. Chiều dài đầu mông (CRL) nhỏ nhất là 45 mm và lớn nhất là 84 mm

Không nên siêu âm khi thai nhỏ hơn 11 tuần vì:

  • Không phát hiện đượcBiến chứng mất chi do CVS
  • Không khảo sát được vòm sọ thai nhi
  • Không Khảo sát 4 buồng tim thai
  • Không phát hiện và phân biệt được Thoát vị rốn bẩm sinh ở thai

Không nên siêu âm khi tuổi thai vượt quá 13 tuần 6 ngày vì: 

  • Nếu có phát hiện được dị tật sớm cũng khó chấm dứt thai kỳ vì tuổi thai lớn
  • Tần suất bất thường tụ dịch sau gáy giảm
  • Tỷ lệ đo thành công 10-13 tuần 98-100%, đến 14 tuần còn 90% do thai duỗi

Siêu âm độ mờ da gáy có chính xác không?

Siêu âm độ mờ da gáy là một kỹ thuật khảo sát cận lâm sàng nên có độ nhạy , độ đặc hiệu , độ chính xác của kỹ thuật siêu âm phụ thuốc vào rất nhiều yếu tố như chất lượng máy siêu âm có tốt hay không, nếu máy siêu âm có độ phân giải tốt thì sẽ cho kết quả chính xác hơn những máy có độ phân giả kém hơn, thông thường có thể đo độ mờ da gáy bằng máy siêu âm 2D, 3D, 4D, 5D, tuy nhiên cũng chỉ cần dúng máy siêu âm từ 2D là đủ.

Tư thế của thai nhi cũng là một yếu tố rất quan trọng, nếu em bé nằm ngửa sẽ cho kết quả chính xác hơn khi thai nhin nằm nghiêng hoặc nằm sấp

Độ dày thành bụng của mẹ bầu cũng rất quan trọng, nếu thành bụng mẹ mỏng sẽ dễ thực hiện hơn khi thành bụng dày

Đặc biệt trình độ kỹ thuật của bác sỹ thực hiện kỹ thuật siêu âm rất quan trọng, ảnh hưởng rất lớn tới kết quả siêu âm. Theo khuyến cáo của hiệp hội siêu âm bào thai thế giới (FMF) thì chỉ những bác sỹ có chứng chỉ được cấp bới tổ chức này mới có đủ khả năng để thực hiện siêu âm độ mờ da gáy. Do đó khi bạn khi bạn chọn nơi để thực hiện xét nghiệm này, hãy tìm cho mình một phòng khám hay bệnh viên uy tín, máy siêu âm rõ nét, bác sỹ có trình độ tay nghề và kinh nghiệm nhé các bạn.

Siêu âm độ mờ da gáy được thực hiện như thế nào?

Thực hiện đo độ mờ da gáy được thực hiện bới bác sỹ siêu âm có kinh nghiệm, mẹ bầu sẽ nằm trên bàn siêu âm, bác sỹ sẽ giải thích và tiến hành siêu âm cho em bé một vòng tổng quát, sau đó sẽ lựa khi tư thế thai nằm ngửa để đo các thông số như chiều dài dầu mông thai nhi (CRL), bề dày lớp da gáy phía sau cổ của em bé, nhịp tim thai, các bước thực hiện cụ thể như sau:   Hình ảnh đo chiều dài đầu mông CRL

Hình ảnh đo chiều dài đầu mông CRL

Độ phóng đại của hình ảnh sao cho chỉ có phần đầu và một phần ngực trên chiếm hết toàn bộ màn hình

Cần phải thực hiện ở mặt cắt dọc giữa chuẩn của thai nhi

Thai nhi cần phải ở tư thế trung gian, với phần đầu cùng một đường thẳng với cột sống. Khi cổ thai nhi ưỡn quá mức, việc đo đạc  sẽ bị sai lầm dày thêm, và khi cổ thai nhi quá gập, việc đo đạc sẽ mắc sai lâm là làm mỏng đ

Hình ảnh đo độ mờ da gáy

Hình ảnh đo độ mờ da gáy

Lưu ý:  Cần phải cẩn thận phân biệt giữa da thai nhi và màng ối

Xem thêm:

Giá trị siêu âm độ mờ da gáy như thế nào là bình thường??

Chắc chắn đây là một trong những câu hỏi được rất nhiều người quan tâm, đặc biệt là các mẹ bầu trong giai đoạn thai kỳ. Trong quá trình làm việc, tôi thường xuyên nhận được những thắc mắc liên quan đến vấn đề này, chẳng hạn như:

  • Siêu âm độ mờ da gáy như thế nào là dày, thưa bác sĩ?
  • Chỉ số độ mờ da gáy 0.8, 0.9, 1.0, 1.1, 1.2, 1.3, 1.4… có bình thường hay không?
  • Chỉ số siêu âm độ mờ da gáy bao nhiêu là tốt?

Ý nghĩa của chỉ số độ mờ da gáy

Trên thực tế, không có một chỉ số cố định nào có thể khẳng định chắc chắn rằng thai nhi hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, khi độ mờ da gáy tăng lên, xác suất thai nhi mắc dị tật bẩm sinh cũng sẽ tăng theo.

Để đánh giá nguy cơ này, bác sĩ không chỉ dựa vào một chỉ số đơn lẻ mà thường kết hợp với nhiều yếu tố khác như:

  • Xét nghiệm máu của mẹ
  • Tuổi của mẹ
  • Tuổi thai
  • Tần số nhịp tim của thai nhi

Từ các dữ liệu này, bác sĩ sẽ tính toán nguy cơ mắc bệnh bẩm sinh cho từng trường hợp cụ thể. Nếu tỷ lệ nguy cơ lớn hơn 1/250, thai nhi sẽ được xếp vào nhóm có nguy cơ cao.

Ngưỡng đánh giá độ mờ da gáy

Trong thực hành lâm sàng, các bác sĩ thường lấy mốc 2.5mm để tư vấn cho mẹ bầu. Nếu độ mờ da gáy lớn hơn mức này, thai nhi có thể cần làm thêm các xét nghiệm sàng lọc khác để có kết luận chính xác hơn.

Ví dụ: Thai nhi có da gáy từ 3.5-4.4 mm

Trong 100 thai nhi có da gáy từ 3.5-4.4 mm được chẩn đoán ở thai 12 tuần sẽ có 20 trường hợp  bất thường nhiễm sắc thể và 80 trường hợp bình thường

Trong 80 thai nhi bình thường 2 ( 2,5%) thai nhi chết sau vài tuần

Ngoài ra, trong số 80 thai bình thường đó sẽ có 8 trường hợp có bất thường nặng

Còn lại 70 thai nhi bình thường không có dị tật sẽ được sinh ra sống và khỏe mạnh

Độ mờ da gáy dày có nguy hiểm không

Độ mờ da gáy dày có nguy hiểm không

Mặc dù  thai có da gáy dày thường đi kèm với bất thường và thai chết, tuy nhiên phần lớn thai sẽ sống  và phát triển bình thường

Sau khi chẩn đoán dày da gáy, mục tiêu đặc ra là phải phân biệt chính xác và nhanh chóng giữa nhóm có khả năng bất thường và nhóm có khả năng bình thường. ví dụ nếu em bé của bạn được chẩn đoán có xác suất 1/70 mắc bệnh bẩm sinh, đây là nhóm có tần suất cao nhưng trên thực tế 70 em bé sinh ra mới có 1 em bị dị tật bẩm sinh , tỷ lệ khoảng 1,42% thôi.

Tỷ lệ chết liên quan tới độ mờ da gáy dày

Tỷ lệ chết liên quan tới độ mờ da gáy dày

Siêu âm độ mờ da gáy dày gặp trong những bệnh lý gì??

Độ dày lớp mờ da gáy tăng  liên quan với: Trisomy 21 và những bất thường nhiễm sắc thể khác Hơn 50 loại dị tật và hội chứng di truyền Tử vong thai nhi

Tuy nhiên, trong đại đa số các trường hợp, da gáy sẽ giảm đi và các bé được sinh ra khỏe mạnh

Ngoài ra độ mờ da gáy dày có thể gặp trong trường hợp sau:

Độ mờ da gáy dày  có liên quan với một nhóm các tình trạng rối loạn và được lý giải là có thể không do một cơ chế riêng lẻ nào tạo ra sự tích tụ dịch dưới da vùng cổ thai nhi, có thể kể đến các nguyên nhân như

  • Bất thường tim
  • Thay đổi thành phần ngoại bào
  • Ứ máu tĩnh mạch đầu cổ
  • Thất bại dẫn lưu mạch bạch huyết
  • Thiếu máu
  • Giảm protein máu
  • Nhiễm trùng thai

Bạn nên làm gì khi kết quả siêu âm độ mờ da gáy dày?

Theo như phân tích ở trên, chẳng may em bé của bạn có độ mờ da gáy dày thì bạn cũng không quá hoang mang, nên kết hợp các xét nghiệm cận lâm sàng khác như xét nghiệm máu, theo dõi nhịp tim em bé, kết hợp yếu tố tuổi mẹ và tuổi thai, nếu xác suất cao, bác sỹ sẽ chỉ định cho bạn các xét nghiệm chuyên sâu như sinh thiết gai nhau, chọc nước ối, NIPT…. Và đặc biệt bác sỹ sẽ chỉ định cho bạn nên làm thêm siêu âm hình thái em bé sớm vào lúc 18 tuần. nói chung bạn nên bình tĩnh làm theo các bước hướng dẫn là được phải không nào.

Siêu âm độ mờ da gáy ở đâu tốt nhất?

Khi lựa chọn nơi để siêu âm đo độ mờ da gáy, bạn nên tham khảo các bệnh viện chuyên về sản phụ khoa. Đây là những cơ sở có đội ngũ bác sĩ được đào tạo bài bản, có chuyên môn cao trong việc thực hiện các kỹ thuật siêu âm quan trọng. Một số bệnh viện uy tín mà bạn có thể cân nhắc bao gồm:

  • Bệnh viện Từ Dũ
  • Bệnh viện Mekông
  • Bệnh viện Hùng Vương
  • Bệnh viện Phụ Sản Trung Ương

Chứng chỉ siêu âm độ mờ da gáy do FMF cấp cho bs Nguyễn Đức TỈnh

Chứng chỉ siêu âm độ mờ da gáy do FMF cấp cho bs Nguyễn Đức TỈnh

Nếu bạn đang ở Gò Vấp, TP.HCM, bạn có thể liên hệ với Bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh – Bệnh viện Quân Y 175. Bác sĩ đã được đào tạo chuyên sâu và sở hữu chứng chỉ siêu âm đo độ mờ da gáy do Tổ chức Y tế Bào Thai cấp năm 2019. Hiện nay, phòng khám của bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh hợp tác và hoạt động tại hai địa chỉ chính:

  • TP. HCM: Bệnh viện Quân đội 175 – 786 Nguyễn Kiệm, Phường 3, Gò Vấp.
  • Hà Nội: Bệnh viện Hồng Phát – 219 Lê Duẩn, Nguyễn Du, Hai Bà Trưng.

Thông tin liên hệ:

Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn tìm được địa chỉ siêu âm phù hợp, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy thả like và chia sẻ để lan tỏa những thông tin quan trọng này đến nhiều người hơn nhé!

Picture of BS. Nguyễn Đức Tỉnh - Khoa Chẩn đoán Hình ảnh - Bệnh viện Quân đội 175
BS. Nguyễn Đức Tỉnh - Khoa Chẩn đoán Hình ảnh - Bệnh viện Quân đội 175

Chuyên gia tiên phong trong điều trị u tuyến giáp, u vú, ung thư tuyến giáp bằng RFA