Để theo dõi sức khỏe thai nhi, mẹ bầu cần thăm khám và siêu âm định kỳ trong suốt thai kỳ. Tuy nhiên, nhiều mẹ vẫn băn khoăn liệu siêu âm nhiều trong 3 tháng đầu có sao không. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
1. Giải đáp siêu âm siêu âm nhiều trong 3 tháng đầu có sao không?
Nhiều mẹ bầu lo lắng về việc siêu âm nhiều trong 3 tháng đầu có ảnh hưởng đến thai nhi không. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng siêu âm thai là một phương pháp an toàn, không gây hại cho mẹ và bé.
Siêu âm sử dụng sóng âm tần số cao để tạo hình ảnh thai nhi mà không phát ra bức xạ gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai. Vì vậy, việc siêu âm không làm tổn thương thính giác hay các cơ quan khác của bé. Trong một số trường hợp đặc biệt như thai chậm phát triển, suy thai, cấp cứu sản khoa, bác sĩ có thể yêu cầu siêu âm nhiều hơn để theo dõi tình trạng thai kỳ một cách chính xác nhất.
Lợi ích của việc siêu âm trong 3 tháng đầu:
-
Xác định chắc chắn mẹ đã mang thai hay chưa.
-
Kiểm tra vị trí làm tổ của thai nhi (trong hay ngoài tử cung).
-
Xác định tuổi thai và dự kiến ngày sinh.
-
Sàng lọc sớm các dị tật bẩm sinh.
-
Kiểm tra nhịp tim, sự phát triển và tình trạng của thai nhi.
-
Xác định số lượng thai nhi (thai đơn hay đa thai).
Đặc biệt, siêu âm trong 3 tháng đầu giúp sàng lọc nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể, bao gồm:
-
Hội chứng Down là tình trạng rối loạn nhiễm sắc thể gây khiếm khuyết về trí tuệ và thể chất.
-
Trisomy 18 là một dạng bất thường nghiêm trọng khiến trẻ có tỷ lệ sống sót thấp sau khi sinh.
Tuy nhiên, một số dị tật bẩm sinh như tật nứt đốt sống có thể chưa phát hiện trong giai đoạn này mà cần theo dõi ở tam cá nguyệt thứ hai và ba.
2. Cần chú trọng các thông số gì khi siêu âm trong 3 tháng đầu
Trong tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu), siêu âm không chỉ giúp xác nhận thai kỳ mà còn theo dõi sự phát triển ban đầu của thai nhi. Khi siêu âm trong giai đoạn này, mẹ bầu cần chú ý đến một số chỉ số quan trọng, bao gồm:
a) Đường kính túi thai (GS – Gestational Sac)
-
Là hình ảnh đầu tiên có thể quan sát được khi siêu âm sớm.
-
Xuất hiện từ tuần thứ 4 – 5 của thai kỳ.
-
Kích thước tăng khoảng 1mm mỗi ngày, giúp ước lượng tuổi thai chính xác.
b) Chiều dài đầu mông (CRL – Crown Rump Length)
-
Là chỉ số đo từ đỉnh đầu đến mông thai nhi, xuất hiện rõ từ tuần 6 – 7.
-
Dùng để xác định tuổi thai và dự kiến ngày sinh với độ chính xác cao.
c) Nhịp tim thai
-
Tim thai có thể thấy qua siêu âm từ tuần 5 – 6.
-
Nhịp tim bình thường khoảng 100 – 160 lần/phút.
-
Nhịp tim bất thường có thể cảnh báo nguy cơ sảy thai sớm.
d) Độ mờ da gáy (NT – Nuchal Translucency)
-
Được đo trong tuần 11 – 13 để đánh giá nguy cơ hội chứng Down và bất thường nhiễm sắc thể.
-
Chỉ số NT bình thường: Dưới 2.5mm.
-
Nếu NT dày, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm sàng lọc bổ sung.
e) Kiểm tra vị trí thai nhi
-
Xác định thai nằm trong tử cung hay ngoài tử cung.
-
Nếu không thấy phôi thai sau tuần 6-7, cần kiểm tra kỹ để loại trừ thai ngoài tử cung hoặc trứng trống.
Xem thêm:
- Giải đáp: Siêu âm có túi thai nhưng chưa thấy phôi thai?
- Giải đáp: Siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng không?
3. Lịch siêu âm thai hợp lý trong 3 tháng đầu
Tam cá nguyệt đầu tiên là thời điểm nhạy cảm, và việc siêu âm đúng lúc sẽ giúp mẹ bầu theo dõi thai kỳ hiệu quả. Dưới đây là lịch siêu âm tôi thường khuyên các mẹ:
Tuần 5-6: Lần siêu âm đầu tiên
- Mục đích: Xác nhận có thai, kiểm tra túi thai và vị trí thai (trong hay ngoài tử cung).
- Khi nào cần?: Nếu que thử 2 vạch hoặc trễ kinh, đây là lúc lý tưởng để siêu âm sớm.
Tuần 6-8: Kiểm tra phôi thai và tim thai
- Mục đích: Xác định phôi thai đã xuất hiện chưa, đo nhịp tim thai để đánh giá thai sống.
- Khi nào cần?: Nếu lần đầu chưa thấy phôi hoặc tim thai, tôi sẽ hẹn bạn quay lại sau 1-2 tuần.
Tuần 11-13: Siêu âm sàng lọc
- Mục đích: Đo độ mờ da gáy (NT), đánh giá nguy cơ dị tật bẩm sinh, kiểm tra sự phát triển tổng quát của thai.
- Khi nào cần?: Đây là mốc siêu âm quan trọng không thể bỏ qua, thường kết hợp với xét nghiệm Double Test.
Lưu ý: Nếu bạn có tiền sử sảy thai, thai ngoài tử cung, hoặc ra máu bất thường, tôi có thể đề nghị siêu âm thường xuyên hơn để theo dõi sát sao.
4. Những lưu ý quan trọng khi siêu âm thai trong 3 tháng đầu
- Thời điểm siêu âm quan trọng: Trong tam cá nguyệt đầu tiên, mẹ bầu nên thực hiện siêu âm vào các mốc quan trọng để theo dõi sự phát triển của thai nhi. Tuần 5 – 6 giúp xác định thai đã vào tử cung chưa và kiểm tra tim thai. Tuần 8 – 10 là thời điểm đánh giá sự phát triển, số lượng thai và phát hiện sớm một số dị tật. Đặc biệt, tuần 11 – 13 rất quan trọng để đo độ mờ da gáy, giúp tầm soát nguy cơ mắc hội chứng Down.
- Phương pháp siêu âm trong 3 tháng đầu: Có hai phương pháp siêu âm thường được áp dụng. Siêu âm đầu dò âm đạo giúp quan sát thai nhi rõ hơn trong những tuần đầu khi thai còn nhỏ, đặc biệt từ tuần 5 – 8. Khi thai lớn hơn, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm bụng để đánh giá tổng thể tử cung và sự phát triển của thai nhi.
- Có cần nhịn ăn hoặc uống nước trước siêu âm?: Khi thực hiện siêu âm đầu dò, mẹ bầu không cần nhịn ăn hay uống nhiều nước. Tuy nhiên, đối với siêu âm bụng, việc uống nhiều nước và nhịn tiểu sẽ giúp bàng quang căng, từ đó hình ảnh siêu âm trở nên rõ ràng hơn, hỗ trợ bác sĩ quan sát tốt hơn.
- Những yếu tố quan trọng cần kiểm tra: Trong lần siêu âm đầu tiên, bác sĩ sẽ xác định vị trí thai để đảm bảo thai nằm trong tử cung, tránh nguy cơ thai ngoài tử cung. Tim thai cũng sẽ được kiểm tra, thường xuất hiện từ tuần 6 – 7. Nếu chưa thấy tim thai, bác sĩ có thể đề nghị theo dõi thêm. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ xác định số lượng thai, xem mẹ mang thai đơn hay đa thai. Đặc biệt, vào tuần 11 – 13, việc đo độ mờ da gáy sẽ giúp tầm soát nguy cơ dị tật bẩm sinh, nhất là hội chứng Down.
- Lưu ý khi siêu âm thai 3 tháng đầu: Để có kết quả chính xác, mẹ bầu nên chọn cơ sở y tế uy tín và bác sĩ có kinh nghiệm. Không nên lạm dụng siêu âm quá nhiều lần mà chỉ thực hiện khi cần thiết theo chỉ định của bác sĩ. Nếu có yếu tố nguy cơ bất thường, mẹ nên kết hợp với các xét nghiệm sàng lọc trước sinh để có đánh giá toàn diện hơn.
Như vậy, các mẹ đã có câu trả lời cho thắc mắc về việc siêu âm nhiều trong 3 tháng đầu có sao không. Có thể thấy, siêu âm trong tam cá nguyệt đầu tiên đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi sự phát triển của thai nhi. Để đảm bảo quá trình khám thai diễn ra an toàn và chính xác, mẹ bầu nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín. Chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh!