“U tuyến giáp có chữa được không ?” là câu hỏi khiến nhiều người lo lắng khi nhận kết quả siêu âm cổ bất thường. Với tỷ lệ mắc cao, đặc biệt ở phụ nữ tuổi trung niên, u tuyến giáp đang trở thành mối quan tâm lớn trong y học nội tiết. Tuy nhiên, không phải tất cả trường hợp đều nguy hiểm hay cần phẫu thuật ngay. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất bệnh, các phương pháp điều trị hiệu quả và quan trọng hơn là giải đáp chính xác: u tuyến giáp có chữa được không ?
Giới thiệu chung về u tuyến giáp
U tuyến giáp là tình trạng xuất hiện một hoặc nhiều khối mô tăng sinh bất thường trong tuyến giáp – cơ quan nội tiết quan trọng nằm phía trước cổ, chịu trách nhiệm sản xuất hormon điều hòa chuyển hóa cơ thể. Theo số liệu từHiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ (American Thyroid Association – ATA), có đến 60% dân số có thể có nốt tuyến giáp khi tiến hành siêu âm, nhưng chỉ khoảng 5–10% trong số đó là u có bản chất ác tính.
U tuyến giáp được chia thành hai nhóm chính:
U tuyến giáp lành tính: chiếm đại đa số, thường không nguy hiểm, tiến triển chậm, không di căn.
U tuyến giáp ác tính (ung thư tuyến giáp): chiếm tỷ lệ thấp nhưng có thể gây nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời.
Ở Việt Nam, u tuyến giáp là một trong những bệnh lý nội tiết phổ biến nhất, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi từ 35 đến 55. Sự gia tăng nhận thức về sức khỏe và cải thiện công nghệ chẩn đoán hình ảnh đã giúp phát hiện bệnh sớm hơn, ngay cả khi không có triệu chứng điển hình.
Tuy nhiên, việc phát hiện ra một khối u ở tuyến giáp thường gây tâm lý lo lắng cho người bệnh và gia đình. Câu hỏi được đặt ra nhiều nhất là: “U tuyến giáp có chữa được không?” – liệu đây có phải là bệnh lý nguy hiểm, có cần mổ không, có thể chữa khỏi hoàn toàn không? Bài viết dưới đây Bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh sẽ lần lượt giải đáp thấu đáo những thắc mắc đó của bạn.
U tuyến giáp có chữa được không?
U tuyến giáp là một dạng rối loạn chức năng của tuyến giáp, có thể xuất hiện ở dạng một khối u đơn độc hoặc nhiều khối (bướu đa nhân), với đặc điểm là sự phát triển bất thường của tế bào tuyến giáp. Câu hỏi được đặt ra là: u tuyến giáp có chữa được không? Thực tế cho thấy, phần lớn các trường hợp có thể kiểm soát hiệu quả, thậm chí là điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm và áp dụng đúng phương pháp.
Với u tuyến giáp lành tính – Khả năng kiểm soát rất cao
Khoảng 90-95% các khối u tuyến giáp là lành tính, không xâm lấn mô xung quanh và thường tiến triển chậm. Theo Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ (American Thyroid Association – ATA), những khối u này có thể được kiểm soát bằng theo dõi định kỳ, điều trị nội khoa hoặc đốt sóng cao tần mà không cần phẫu thuật.
Nếu không có dấu hiệu chèn ép, rối loạn chức năng tuyến giáp hay nghi ngờ ác tính, người bệnh có thể được theo dõi lâu dài mà không cần can thiệp. Trong trường hợp u phát triển lớn gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khó nuốt, khó thở, các phương pháp như đốt sóng cao tần (RFA)hoặc phẫu thuật bóc tách (mổ u tuyến giáp) sẽ được cân nhắc.
Với u tuyến giáp lành tính, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm rằng tình trạng này hoàn toàn có thể chữa hoặc kiểm soát tốt, không gây nguy hiểm đến tính mạng nếu được theo dõi đúng cách.
Với u tuyến giáp ác tính – Tiên lượng khả quan nếu phát hiện sớm
Ung thư tuyến giáp – dạng ác tính của u tuyến giáp – chiếm khoảng 5-10% tổng số ca bệnh. Mặc dù có yếu tố nguy hiểm, nhưng theo Tổ chức Ung thư Thế giới (World Cancer Research Fund), ung thư tuyến giáp là một trong những loại ung thư có tiên lượng tốt nhất trong nhóm ung thư tuyến nội tiết.
Đặc biệt, ung thư tuyến giáp thể nhú – chiếm tới 80% các ca ung thư tuyến giáp – có tỷ lệ sống sau 10 năm lên tới 98%, theo báo cáo từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (American Cancer Society – ACS) năm 2024.
Phác đồ điều trị ung thư tuyến giáp hiện nay bao gồm:
Phẫu thuật cắt toàn bộ hoặc một phần tuyến giáp
Điều trị iod phóng xạ (RAI)
Liệu pháp hormon thay thế (levothyroxine)
Và theo dõi định kỳ sát sao bằng siêu âm – TSH – Tg
Nếu phát hiện muộn hoặc là thể không biệt hóa, tiên lượng có thể kém đi. Tuy nhiên, những trường hợp này rất hiếm. Với sự tiến bộ của y học hiện đại, u tuyến giáp ác tính hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm, tuân thủ phác đồ điều trị và theo dõi đúng quy trình y tế.
U tuyến giáp có thể chữa khỏi
Các phương pháp điều trị u tuyến giáp hiện nay
Để trả lời chính xác câu hỏi “u tuyến giáp có chữa được không”, việc hiểu rõ các phương pháp điều trị hiện đại đang được áp dụng là điều cần thiết. Tùy theo bản chất khối u (lành tính hay ác tính), kích thước, triệu chứng lâm sàng và nhu cầu người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương án điều trị phù hợp. Dưới đây là tổng quan các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay, từ không can thiệp đến các kỹ thuật y học hiện đại ít xâm lấn.
Theo dõi định kỳ
Với các khối u tuyến giáp lành tính, kích thước nhỏ (<1cm), không có biểu hiện chèn ép hoặc nghi ngờ ác tính, phương pháp theo dõi định kỳ là lựa chọn tối ưu. Đây là cách tiếp cận mang tính bảo tồn, tránh các can thiệp không cần thiết.
Bệnh nhân sẽ được:
Theo dõi siêu âm tuyến giáp định kỳ 6–12 tháng/lần
Kiểm tra hormon tuyến giáp (TSH, FT4)
Đánh giá kích thước và tính chất mô học của khối u
Nhiều nghiên cứu, trong đó có nghiên cứu của Ito et al. (Nhật Bản, 2014), cho thấy: có đến 85% các khối u tuyến giáp nhỏ không thay đổi kích thước sau 5 năm theo dõi. Do đó, trong những trường hợp không triệu chứng, theo dõi chủ động là chiến lược an toàn và hiệu quả.
Khi u tuyến giáp được xác định là lành tính và không gây triệu chứng, người bệnh không cần điều trị mà vẫn có thể sống khỏe mạnh, trả lời tích cực cho câu hỏi “u tuyến giáp có chữa được không” theo hướng kiểm soát an toàn.
Điều trị nội khoa (sử dụng thuốc hormon giáp)
Đối với các trường hợp u tuyến giáp lành tính có xu hướng phát triển, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc điều trị u tuyến giáp ( hormon tuyến giáp tổng hợp) – thường là Levothyroxine (T4) – với mục đích ức chế tiết TSH từ tuyến yên. TSH được xem là yếu tố kích thích sự phát triển của mô tuyến giáp, bao gồm cả các nốt tuyến.
Hiệu quả:
Ức chế tăng trưởng u tuyến giáp
Giảm nguy cơ khối u phát triển về kích thước
Tuy nhiên, việc dùng hormon giáp kéo dài cần theo dõi chặt chẽ vì có thể gây suy giáp cường độ thấp, ảnh hưởng tới tim mạch hoặc mật độ xương, đặc biệt ở người cao tuổi. Phương pháp này không phù hợp với tất cả bệnh nhân, và cần chỉ định từ bác sĩ nội tiết có chuyên môn.
Phẫu thuật tuyến giáp
Đây là phương pháp truyền thống và vẫn được áp dụng rộng rãi trong các trường hợp:
U có kích thước lớn gây chèn ép khí quản, thực quản
Nghi ngờ hoặc xác định ác tính (qua FNA – chọc hút kim nhỏ)
Có biểu hiện rối loạn chức năng tuyến giáp
Mong muốn cá nhân của bệnh nhân sau khi được tư vấn
Các dạng phẫu thuật bao gồm:
Cắt thùy tuyến giáp: với u đơn thùy, lành tính
Cắt toàn bộ tuyến giáp: với ung thư hoặc u đa nhân hai thùy
Biến chứng có thể xảy ra:
Tổn thương dây thần kinh thanh quản
Suy giáp vĩnh viễn (cần dùng hormon thay thế suốt đời)
Suy tuyến cận giáp (hạ canxi máu)
Tuy vậy, với kỹ thuật mổ nội soi qua đường miệng, nách hoặc trước cổ, hiện nay phẫu thuật đã ít xâm lấn hơn, thẩm mỹ hơn và ít để lại sẹo lớn như trước.Phẫu thuật là giải pháp triệt để với nhiều trường hợp u tuyến giáp. Kết hợp với chăm sóc hậu phẫu hợp lý, người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn. Đây là minh chứng rõ ràng rằng u tuyến giáp có thể chữa được, kể cả khi phải can thiệp ngoại khoa.
Điều trị bằng iod phóng xạ (RAI)
Được áp dụng chủ yếu trong ung thư tuyến giáp thể biệt hóa (thể nhú, thể nang), sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp. RAI giúp tiêu diệt các tế bào tuyến giáp còn sót lại, kể cả tế bào ung thư đã di căn xa (nếu có).
Quy trình:
Bệnh nhân ngưng dùng hormon giáp một thời gian hoặc tiêm kích TSH
Uống liều iod phóng xạ I-131
Theo dõi hấp thu và đào thải chất phóng xạ, cách ly ngắn hạn
Tác dụng phụ có thể gồm khô miệng, viêm tuyến nước bọt, mệt mỏi tạm thời. Tuy nhiên, đa số bệnh nhân dung nạp tốt và hiệu quả cao.
Đốt sóng cao tần (RFA)
Đốt sóng cao tần RFA (Radiofrequency Ablation) là kỹ thuật sử dụng dòng điện tần số cao qua đầu kim điện cực để phá hủy mô u bằng nhiệt. Đây là một giải pháp thay thế tối ưu cho phẫu thuật, đặc biệt trong các trường hợp u lành tính lớn gây chèn ép hoặc ảnh hưởng thẩm mỹ.
Ưu điểm:
Không cần gây mê toàn thân
Không để lại sẹo lớn
Thời gian hồi phục nhanh, có thể về trong ngày
Bảo tồn tuyến giáp lành, ít nguy cơ suy giáp
Nghiên cứu của Baek et al. (Hàn Quốc, 2019) trên 1.450 bệnh nhân cho thấy: đốt RFA làm giảm kích thước khối u trung bình 80–90% sau 6 tháng, và chỉ có 0,5% biến chứng nhỏ.
Tại Việt Nam, bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh là một trong những chuyên gia tiên phong ứng dụng công nghệ RFA trong điều trị u tuyến giáp lành tính, giúp hàng ngàn bệnh nhân không cần mổ mà vẫn đảm bảo hiệu quả điều trị.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho u tuyến giáp phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố y khoa. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của y học hiện đại, từ các kỹ thuật mổ nội soi, đốt sóng cao tần đến liệu pháp iod phóng xạ, hoàn toàn có thể khẳng định rằng:
“U tuyến giáp có chữa được không?” – Câu trả lời là CÓ, và khả năng thành công rất cao nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách.
Đốt u tuyến giáp – giải pháp thay thế tối ưu cho phẫu thuật
Hiệu quả điều trị: Có chữa dứt điểm được u tuyến giáp không?
Câu hỏi “u tuyến giáp có chữa được không” không chỉ xoay quanh khả năng kiểm soát triệu chứng, mà còn liên quan đến hiệu quả điều trị lâu dài và nguy cơ tái phát sau khi can thiệp. Y văn hiện đại cho thấy, hiệu quả điều trị của u tuyến giáp phụ thuộc vào bản chất khối u, thời điểm phát hiện và phương pháp can thiệp.
Với u tuyến giáp lành tính
Tỷ lệ kiểm soát bệnh rất cao: Nếu phát hiện sớm và điều trị bằng các phương pháp như đốt sóng cao tần (RFA) hoặc phẫu thuật bóc tách, người bệnh có thể khỏi hoàn toàn, không cần dùng thuốc suốt đời.
Ít nguy cơ tái phát: Theo một nghiên cứu tại Bệnh viện Yonsei (Hàn Quốc), tỷ lệ tái phát sau RFA chỉ khoảng 3–5% sau 3 năm.
Chức năng tuyến giáp vẫn được bảo toàn: Với các kỹ thuật ít xâm lấn, người bệnh thường không bị suy giáp hậu điều trị.
Với u tuyến giáp ác tính (ung thư tuyến giáp)
Tỷ lệ sống rất cao nếu phát hiện sớm: Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), ung thư tuyến giáp thể nhú – thể phổ biến nhất – có tỷ lệ sống 10 năm >98%.
Hiệu quả phụ thuộc vào phác đồ cá nhân hóa: Phẫu thuật kết hợp iod phóng xạ và liệu pháp hormon có thể loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư, duy trì cuộc sống khỏe mạnh như người bình thường.
Theo dõi suốt đời: Với ung thư tuyến giáp, việc tái khám định kỳ và kiểm tra nồng độ Tg (thyroglobulin) giúp phát hiện sớm khả năng tái phát.
Đa số các trường hợp u tuyến giáp đều có thể điều trị khỏi hoàn toàn hoặc kiểm soát lâu dài, đặc biệt nếu phát hiện sớm và điều trị đúng hướng dẫn y học. Đây là điểm tích cực quan trọng trong việc giải đáp câu hỏi “u tuyến giáp có chữa được không?”
Đa số u tuyến giáp có thể điều trị khỏi
Cảnh báo và những hiểu lầm phổ biến
Trong thực tế điều trị, nhiều bệnh nhân khi được chẩn đoán mắc u tuyến giáp thường rơi vào trạng thái hoang mang, lo lắng, dẫn đến việc tiếp cận thông tin thiếu chính xác từ mạng xã hội hoặc truyền miệng. Những hiểu lầm này nếu không được làm rõ sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị. Việc nhận thức sai lầm có thể khiến bệnh nhân chậm trễ khám bệnh, chọn sai phương pháp điều trị, hoặc bỏ lỡ giai đoạn “vàng” trong kiểm soát u tuyến giáp. Đây cũng là lý do khiến câu hỏi “u tuyến giáp có chữa được không” thường bị hiểu lệch hướng, gây hoang mang không đáng có.
U tuyến giáp lành tính thì không cần điều trị
Một trong những hiểu lầm phổ biến nhất là cho rằng u tuyến giáp lành tính thì không cần điều trị. Điều này không đúng trong mọi trường hợp. Dù là u lành, nếu khối u phát triển lớn có thể chèn ép khí quản, thực quản gây khó thở, nghẹn khi nuốt, hoặc biến đổi giọng nói do ảnh hưởng đến dây thanh âm. Ngoài ra, u lớn còn làm mất thẩm mỹ vùng cổ, ảnh hưởng đến tâm lý người bệnh. Một số khối u lành có tốc độ phát triển nhanh, cần được can thiệp sớm để phòng tránh biến chứng. Do đó, việc kiểm tra định kỳ và theo dõi kích thước khối u là rất quan trọng.
Nếu không thấy triệu chứng thì không cần khám tuyến giáp
Nhiều người cho rằng nếu không thấy triệu chứng thì không cần khám tuyến giáp. Đây là một quan niệm sai lầm nguy hiểm. Theo Hội Nội tiết Việt Nam, có đến 70% các trường hợp u tuyến giáp được phát hiện tình cờ qua siêu âm định kỳ, khi bệnh chưa có biểu hiện lâm sàng rõ ràng. Đặc biệt, một số loại u tuyến giáp ác tính có thể âm thầm phát triển mà không gây đau hay sưng to rõ rệt. Việc tầm soát sớm và định kỳ giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn tiềm ẩn và nâng cao khả năng điều trị thành công, góp phần giải đáp rõ ràng hơn cho câu hỏi “u tuyến giáp có chữa được không”.
Mổ u tuyến giáp chắc chắn phải dùng thuốc suốt đời
Một quan niệm sai khác là mổ u tuyến giáp chắc chắn phải dùng thuốc suốt đời. Trên thực tế, chỉ khi người bệnh được chỉ định cắt toàn bộ tuyến giáp hoặc phần còn lại không đủ để duy trì chức năng nội tiết thì mới cần dùng hormon giáp thay thế (levothyroxine) suốt đời. Với các phương pháp bảo tồn như phẫu thuật cắt thùy tuyến hoặc đốt sóng cao tần (RFA), chức năng tuyến giáp vẫn có thể được duy trì ổn định, không cần dùng thuốc lâu dài. Việc quyết định phác đồ điều trị và theo dõi chức năng nội tiết sau can thiệp phải được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa nội tiết giàu kinh nghiệm.
🔎 Lưu ý quan trọng: Bệnh nhân không nên tự đánh giá mức độ nguy hiểm của u tuyến giáp theo cảm tính hoặc thông tin không chính thống. Tốt nhất, hãy đến cơ sở y tế uy tín, thăm khám định kỳ và nghe tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa. Đây là cách bảo vệ sức khỏe một cách khoa học và chủ động, đặc biệt trong bối cảnh tỷ lệ mắc u tuyến giáp ngày càng tăng như hiện nay.
Nếu đốt RFA không cần dùng thuốc lâu dài
Cách phòng ngừa và theo dõi u tuyến giáp hiệu quả
Trong nhiều trường hợp, u tuyến giáp có thể phòng ngừa hoặc phát hiện sớm, nhờ vào việc thay đổi lối sống, chế độ dinh dưỡng hợp lý và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Dù không thể loại trừ hoàn toàn nguy cơ hình thành khối u, nhưng nếu được tầm soát sớm và theo dõi chặt chẽ, người bệnh có thể kiểm soát tốt tiến trình bệnh và nâng cao cơ hội điều trị thành công. Điều này góp phần làm sáng tỏ vấn đề mà nhiều người quan tâm: “u tuyến giáp có chữa được không?”
Về mặt dinh dưỡng, việc bổ sung iod đầy đủ là nền tảng quan trọng trong phòng ngừa bệnh lý tuyến giáp, đặc biệt là u lành tính. Iod là nguyên liệu cần thiết để tuyến giáp tổng hợp hormon T3 và T4. Thiếu iod kéo dài có thể gây phì đại tuyến giáp, hình thành bướu cổ hoặc u nhân. Bệnh nhân nên dùng muối iod, ăn hải sản, trứng, rong biển với liều lượng hợp lý. Đồng thời, nên hạn chế các loại thực phẩm bướu cổ như cải bắp, súp lơ, cải xoăn sống – những thực phẩm chứa goitrogen có thể ức chế hấp thu iod nếu dùng thường xuyên. Cách tốt nhất là nấu chín kỹ các loại rau họ cải để giảm tác động tiêu cực đến tuyến giáp.
Ngoài ra, việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ đóng vai trò không nhỏ trong việc phòng ngừa sự hình thành hoặc tiến triển của u tuyến giáp. Những yếu tố như tiếp xúc phóng xạ vùng cổ (ở trẻ em), rối loạn nội tiết, stress kéo dài, mất ngủ… đều có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp. Người có tiền sử viêm tuyến giáp Hashimoto cần được điều trị triệt để và theo dõi thường xuyên. Một lối sống lành mạnh với giấc ngủ đủ, chế độ vận động hợp lý và kiểm soát căng thẳng sẽ hỗ trợ hoạt động ổn định của tuyến giáp và hệ nội tiết nói chung.
Tầm soát định kỳ là chìa khóa quan trọng giúp phát hiện sớm u tuyến giáp ngay cả khi chưa có triệu chứng. Đặc biệt, phụ nữ trên 35 tuổi, người có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp hoặc từng tiếp xúc phóng xạ nên chủ động đi kiểm tra. Các phương pháp sàng lọc gồm: siêu âm tuyến giáp 6–12 tháng/lần; xét nghiệm máu đánh giá nồng độ TSH, FT3, FT4 và kháng thể tuyến giáp (Anti-TPO) nếu nghi ngờ rối loạn. Việc chủ động tầm soát sẽ gia tăng đáng kể khả năng điều trị hiệu quả nếu phát hiện bệnh, một lần nữa củng cố quan điểm: “u tuyến giáp có chữa được không?” – Câu trả lời là hoàn toàn có thể nếu bạn hành động đúng thời điểm.
U tuyến giáp là bệnh lý nội tiết phổ biến nhưng không phải là án tử nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phương pháp. Những tiến bộ trong y học hiện đại như đốt sóng cao tần, phẫu thuật nội soi, điều trị iod phóng xạ… đã mở ra cơ hội hồi phục hoàn toàn cho hàng triệu bệnh nhân. Điều quan trọng là người bệnh cần có nhận thức đúng, không chủ quan hay hoang mang trước chẩn đoán. Mặc dù không thể phòng ngừa 100% u tuyến giáp, nhưng với một lối sống lành mạnh và kiểm tra định kỳ, người bệnh hoàn toàn có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời, gia tăng đáng kể khả năng chữa khỏi – chính là trọng tâm của câu hỏi “u tuyến giáp có chữa được không?”
Nếu bạn nghi ngờ mình có u tuyến giáp hoặc cần tư vấn thêm, hãy liên hệ với các cơ sở y tế uy tín như Phòng khám Bác sĩ Nguyễn Đức Tỉnh hoặc các bệnh viện chuyên khoa nội tiết. Việc thăm khám sớm và tuân thủ hướng dẫn y khoa sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính tham khảo và không thay thế cho tư vấn y khoa. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị phù hợp
